تهمینه میلانی یکی از برجسته‌ترین و شناخته‌شده‌ترین کارگردانان زن سینمای ایران است. او با ساخت فیلم‌هایی که اغلب به مسائل اجتماعی و مشکلات زنان می‌پردازند، جایگاهی خاص در سینمای ایران پیدا کرده است. میلانی علاوه بر کارگردانی، در زمینه فیلمنامه‌نویسی نیز فعالیت دارد و بسیاری از فیلم‌هایش را خود نوشته است. او همواره با نگاه انتقادی به موضوعات روز جامعه، فیلم‌هایی ساخته که بازتاب‌دهنده مسائل اجتماعی و فرهنگی ایران هستند.
تهمینه میلانی در ۱۵ شهریور ۱۳۳۹ در تبریز متولد شد. او دوران کودکی و نوجوانی خود را در این شهر گذراند و از همان دوران به مطالعه و نوشتن علاقه‌مند شد. میلانی از جمله کارگردانانی است که در فیلم‌هایش به مشکلات اجتماعی، نابرابری‌های جنسیتی و چالش‌های زنان در جامعه پرداخته است. دغدغه‌های او در زمینه مسائل اجتماعی، به‌ویژه حقوق زنان، در بسیاری از فیلم‌هایش مشهود است. میلانی در خانواده‌ای فرهنگی رشد کرد و از همان کودکی علاقه وافری به مطالعه و هنر داشت. علاقه او به ادبیات، باعث شد که از دوران نوجوانی به نوشتن داستان‌های کوتاه و مقالات اجتماعی بپردازد.
تهمینه میلانی تحصیلات خود را در رشته معماری در دانشگاه علم و صنعت ایران به پایان رساند. با این حال، علاقه او به سینما و داستان‌نویسی باعث شد که به این حوزه گرایش پیدا کند. میلانی پس از فارغ‌التحصیلی در دوره‌های مختلف سینمایی شرکت کرد و از طریق همکاری با کارگردانان مطرح، مهارت‌های خود را در این زمینه توسعه داد. تحصیل در رشته معماری به او دیدی خاص از فضا، ترکیب‌بندی و زیبایی‌شناسی بخشید که بعدها در فیلم‌هایش نیز به چشم می‌خورد. هرچند تحصیلات رسمی او در سینما نبود، اما او با تلاش شخصی و مطالعه گسترده توانست در این عرصه بدرخشد.
ازدواج و خانواده تهمینه میلانی
تهمینه میلانی با محمد نیک‌بین، تهیه‌کننده سینما، ازدواج کرده است. این زوج همکاری نزدیکی در تولید بسیاری از فیلم‌های میلانی داشته‌اند و نیک‌بین در نقش تهیه‌کننده در کنار همسرش فعالیت کرده است. این همکاری باعث شده است که میلانی بتواند فیلم‌های خود را با آزادی بیشتری بسازد و دیدگاه‌های خود را در سینمای ایران به نمایش بگذارد. میلانی همیشه از حمایت همسرش در مسیر حرفه‌ای خود یاد کرده و معتقد است که داشتن یک همراه که درک عمیقی از سینما دارد، به او کمک کرده است تا فیلم‌هایی با مضامین قوی‌تر بسازد.
تهمینه میلانی فعالیت خود در سینما را با دستیاری کارگردان آغاز کرد و پس از مدتی به عنوان فیلمنامه‌نویس وارد این حوزه شد. او در دهه ۱۳۶۰ فیلمنامه‌هایی برای فیلم‌های مختلف نوشت که تجربه‌ای ارزشمند برای ورود به کارگردانی بود. نخستین فیلم او، “بچه‌های طلاق” (۱۳۶۸)، موفق شد توجه منتقدان را به خود جلب کند و به عنوان اثری اجتماعی مورد تحسین قرار گیرد. این فیلم به مسئله طلاق و تأثیرات آن بر کودکان پرداخته و به یکی از نخستین فیلم‌های ایرانی تبدیل شد که به شکلی مستقیم به مشکلات اجتماعی خانواده‌ها پرداخت.
تهمینه میلانی در طول فعالیت حرفه‌ای خود فیلم‌های متعددی ساخته که بسیاری از آن‌ها به دلیل پرداختن به مسائل اجتماعی و زنان، مورد توجه قرار گرفته‌اند. در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین فیلم‌های او اشاره می‌کنیم:
نیمه پنهان (۱۳۸۰)
این فیلم بر اساس رمانی از “حسین سناپور” ساخته شده است و داستانی عاشقانه و در عین حال سیاسی را روایت می‌کند. “نیمه پنهان” یکی از آثار مهم سینمای ایران محسوب می‌شود که به دلیل پرداختن به موضوعات حساس، جنجال‌هایی نیز برانگیخت. این فیلم تصویری متفاوت از زنان و نقش آن‌ها در تحولات سیاسی و اجتماعی ارائه می‌دهد.
واکنش پنجم (۱۳۸۱)
“واکنش پنجم” داستان زنی را روایت می‌کند که پس از فوت همسرش، با چالش‌های بزرگی در زندگی مواجه می‌شود. این فیلم مانند سایر آثار میلانی، نگاهی انتقادی به وضعیت زنان در جامعه دارد و مورد استقبال تماشاگران قرار گرفت. موضوع فیلم، مسائل مربوط به حضانت فرزندان پس از فوت پدر و حقوق زنان در قوانین کشور را به چالش می‌کشد.
آتش‌بس (۱۳۸۵)
این فیلم یکی از موفق‌ترین آثار تجاری تهمینه میلانی محسوب می‌شود که با استقبال گسترده‌ای از سوی مخاطبان مواجه شد. “آتش‌بس” داستان زوجی را روایت می‌کند که در زندگی زناشویی خود با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند و برای حل آن‌ها به روانشناس مراجعه می‌کنند. این فیلم با نگاهی طنزآمیز، به مشکلات رایج بین زوج‌های جوان پرداخته و نقش روانشناسی در بهبود روابط را بررسی می‌کند.
ملی و راه‌های نرفته‌اش (۱۳۹۶)
این فیلم یکی دیگر از آثار اجتماعی میلانی است که به موضوع خشونت خانگی می‌پردازد. داستان فیلم درباره دختری به نام ملیحه است که به ازدواجی نابرابر تن می‌دهد و با مشکلات متعددی مواجه می‌شود. این فیلم تصویری واقعی و تلخ از خشونت علیه زنان در جامعه ارائه می‌دهد.
تأثیر تهمینه میلانی بر سینمای ایران
تهمینه میلانی یکی از معدود فیلم‌سازان زن ایرانی است که توانسته است در فضایی مردسالارانه، جایگاه خود را تثبیت کند و فیلم‌هایی بسازد که بازتاب‌دهنده دغدغه‌های زنان و مسائل اجتماعی هستند. او همواره تلاش کرده است تا با استفاده از ابزار سینما، مشکلات واقعی جامعه را به تصویر بکشد و بینندگان را به تفکر وادارد.
همین الان مصاحبه کنید
همین الان مصاحبه کنید
